گالری سنگ های قیمتی گوهرآرا

یاقوت سرخ-ruby

سنگی قیمتی است که طیف رنگی آن از صورتی تا قرمز خونی را در بر می گیرد.این سنگ گرانبها در واقع نوعی از اکسید آلومینیم است که رنگ سرخ آن از وجود عنصر chromium نشات می گیرد.

اکسید آلومینیم جز مواد سرامیکی است که دارای ویژگی سختی بالاست به همین دلیل است که دارای سختی موس قابل توجهی برابر با 9 است که آن را بعد از الماس در رده سخت ترین مواد شناخته شده قرار می دهد. یاقوت قرمز به دلیل ساختار فیزیکی نسبتاً خاص، کمیابی و زیبایی بی مانندش به گوهری قیمتی تبدیل شده است

 

رنگ

منشا اسم یاقوت سرخ (Ruby) کلمه لاتین Ruber به معنی قرمز است و همین سرخی آن است که به معیاری مهم در ارزیابی آن تبدیل شده است.این گوهر به رنگ های قرمز، صورتی و قرمز مایل به قهوه ای یافت میشود.با این وجود، قیمتی ترین نوع یاقوت سرخ، یاقوت سرخ مایل به آبی است که به نام یاقوت خون کبوتری (pigeon blood-red) شهرت دارد

 

شفافیت (clarity)

در یاقوت سرخ هم مانند الماس میزان شفافیت از اهمیت خاصی برخوردار است. این سنگ در مقایسه با یاقوت کبود کدرتر است و هرچه میزان نا خالصی آن کمتر باشد دارای قیمت بالاتری است اما همین ناخالصی ها معیار خوبی برای تشخیص این گوهر از سنگ های مشابه است. اگر قصد خرید یاقوت دارید بهتر است آنرا در زیر نورهای مختلف بررسی کنید و مطمئن شوید که ناخالصی های آن با چشم غیر مسلح دیده نمی شوند.

 

معادن یاقوت سرخ

معادن میانمار(برمه) را میتوان منبع اصلی این گوهر دانست زیرا در این منطقه بهترین نوع یاقوت سرخ یافته شده است.سریلانکا، تایلند، کامبوج، ویتنام، کنیا، تانزانیا، افغانستان، پاکستان، چین و ماداگاسکار نیز دارای معادن یاقوت سرخ هستند، در کشورهای آمریکا (ایالت کارولینای شمالی) و هندوستان نیز یاقوت هایی با کیفیت پایین یافت شده است

 

بهینه سازی یاقوت سرخ

از آنجایی که یاقوت سرخ از گرانبهاترین جواهرات به حساب می آید، دانشمندان سعی می کنند با روش های مختلف کیفیت این سنگ فوق العاده را افزایش دهند. یکی از روش های رایج برای بهبود رنگ و از بین بردن نا خالصی های یاقوت، حرارت دادن آن است. روش دیگر که به آن Glass Filling میگویند بدین صورت است که یاقوت را در کنار شیشه ای که حاوی سرب است، تحت حرارت قرار می دهند،بدین ترتیب ترک های ریز روی یاقوت با شیشه پر می شود. این روش تاثیر چشمگیری بر روی بهبود شفافیت یاقوت دارد.

 

دانستنی هایی درباره یاقوت سرخ

زمین منبع بسیاری از سنگ ها و کانی های مختلف است که دراین بین، برخی از این کانی ها گرانبها و برخی دیگر نسبتا بی ارزشند. ما تصمیم داریم در سری مقاله های دنیای گوهرها، سنگ های معدنی مختلف را به علاقه مندان این رشته معرفی کند. در این مقاله سعی داریم یاقوت سرخ را به شما بیشتر بشناسانیم.

بسیاری از یاقوت های سرخ دست کاری می شوند و میزان فعالیتی که روی هر کدام صورت می گیرد، متفاوت بوده و بر قیمت آنها نیز تاثیر می گذارد. متداول ترین و مناسب ترین کاری که انجام می گیرد، حرارت دادن سنگ هاست. حرارت، پرتو افکنی، پخش رنگ روی سطح، پر کردن ترک ها و شکاف های سنگ ها باعث می شود کیفیت رنگ آنها بهتر شود

غوطه ور کردن یاقوت ها در رنگ، موم و روغن های متفاوت، ترک ها، شکاف ها و سایر عیب های آنها را می پوشاند. لازم به ذکر است که انجام این آزمایشات و تغییرات بر روی همه یاقوت ها تاثیر مطلوب ندارد و تنها برخی از آنها شفاف تر می شوند. بهترین راه این است که آزمایشات مختلف و تاثیر آنها بر یاقوت ها را بررسی کرد. اخیرا مطالعات گوهر شناسی و جواهر شناسی ثابت کرده است که این آزمایشات تاثیر مطلوبی روی یاقوت ها داشته است.

علاوه بر این سال های بسیاری است که یاقوت ها در آزمایشگاه های مخصوص ترکیب می شوند ولی اخیرا این یاقوت ها در بازار موجود نیستند. یاقوت های ترکیب شده در رنگ های بسیار زیبا و با اندازه بزرگ ساخته می شوند. با وجود این، قیمت آنها از نمونه طبیعی به خاطره فراوانی شان، بسیار کمتر است.

ترکیبات این نوع یاقوت ها با نمونه طبیعی کاملا متفاوت است، البته روش های بسیاری نیز برای ترکیب یاقوت ها وجود دارد که بتوان نمونه های شبیه نمونه طبیعی ساخت. سنگ شناسان مجرب با استفاده از تجهیزات پیشرفته می توانند سنگ های قیمتی طبیعی و ترکیبی را از هم تشخیص دهند.

سنگ های قیمتی بسیاری که شبیه یاقوت سرخ ساخته شده اند، در بازار موجود هستند که عبارتند از: انواع رنگ قرمز سنگ های لعل، کهربای اصل، یاقوت کبود و غیره. ترکیب کردن سنگ ها از استخراج نمونه های طبیعی آنها هزینه اش کمتر است. مصرف کنندگان برای اطمینان باید از آزمایشگاه های معتبر این سنگ ها را خریداری نمایند.

 

بهبود کیفیت و عملیات بر روی یاقوت سرخ

بیش از دو هزار سال است که یاقوت سرخ حرارت داده می شود تا رنگ سرخ-صورتی آن بیشتر جلوه کند و رنگ آبی آن زدوده شود. عملیات حرارتی با ابزار ساده ای مانند نیچه و شعله زغال چوب انجام می شد. امروزه این کار با ترکیب مواد شیمیایی ای مانند بریلیوم(beryllium)، براکس(borax)، سرب (lead) و تانتال (tantalum ) انجام می گیرد. یکی از علائم بارز عملیات حرارتی وجود شکستگی های کوچک قرص مانند است که در ساختارهای مواد معدنی طبیعی وجود دارد. دمای عملیات حرارتی از 15001/4تا 18501/4سلسیوسو در دورهزمانی دو تا 10 ساعت متغیر است.

بسیاری از منابع موثق اعلام کرده اند که تقریبا بر روی تمام یاقوت های سرخ تازه استخراج شده مونگ هسو برای از بین بردن آثار رنگ آبی از عملیات حرارتی استفاده می شده است. یاقوت های مونگ هسو یک منطقه 6 گوش سورمه ای رنگ داشتند که درست از مرکز سنگ عبور می کرد. یاقوت قرمز برمه ( Burmese rubies) حاوی اثرات ناشی ازعملیات حرارتی بودند.

 

شبیه سازی قبل- بعد از عملیات حرارتی

عملیات حرارتی که برای ارتقاء رنگ استفاده می شد، شکست هایی را در سنگ ایجاد می کرد که صدای شکست(decrepitation (feathers نامیده می شد و بعد با عملیات پر کردن شکست، ترمیم می شد. درصد بسیاری از یاقوت های موجود در بازار تحت عملیات حرارتی یا flux healing یا هردو قرار گرفته اند. شکستگی های کوچک داخلی گاهی اوقات با پروسه قابل تشخیص پر کردن شیشه ترمیم می شوند.

طبق گزارش AGL ( لابراتوارهای جواهر شناسی امریکا) حدود 70 درصد یاقوت های مونگ هسو برمه در تایلند flux heal یا پر شده اند. معادن تایلندی در چانتابوری یا کانچانابوری هنوز هم مقادیر کمی یاقوت قرمز تولید می کنند، اما امروزه بسیاری از موادی که از تایلند می آید در سریلانکا، ماداگاسکار یا دیگر مناطقی که یاقوت قرمز می سازند، تولید می شود.