زمین شناسی نقره
دوتیپ ترکیبات معدنی نقره شناخته شده است:
1-ترکیباتی که در آنها نقره به مقدار کم و به صورت فلز فرعی وجود دارد مانند گالن، اسفالریت، کالکوپیریت، استانین و طلای طبیعی که 80% نقره دنیا به این شکل است.
2-کانیهای اختصاصی نقره که این عنصر مهمترین فلز قابل استخراج آنهاست. تمرکز نقره در منطقه سمانتاسیون کانسارها نیز از همین مقوله بشمار می آید.
این کانی ها چنانچه مقدار نقره شان تا 450 گرم در تن برسد قابل استخراج است. مهم کانی های مختلف از لحاظ مقدار نقره بقرار زیر است:
کانیهای نقره (20 درصد)، کانیهای سرب و روی (45 درصد)، کانیهای مس و مس - نیکل (18 درصد)، کانیهای طلا( 15 درصد)، کانیهای قلع و نقره (2 درصد).
مهمترین کانی های نقره عبارتست از:
•نقره طبیعی Ag
نقره طبیعی دارای سختی 5/2 تا3، وزن مخصوص 12-6/9 (عمدتاً 5/10)، سختی 3 – 5/2 است که در سیستم کوبیک متبلور شده است. مقدار نقره آن 100 درصد بوده و معمولاً همراه با مقادیری از فلزات دیگر مانند طلا، جیوه و مس است. نقره طبیعی ممکن است به صورت پراکنده در بخش های اکسیدی ذخایر فلزات پایه یافت شود.
•آرژانتیت Ag2S
کانی آرژانتیت دارای سختی 5/2تا 2، وزن مخصوص 3/7 و مقدار نقره 87 درصد است و در سیستم کوبیک متبلور شده و به صورت اپی ترمال می باشد.
•آکانتیت Ag2S
کانی آکانتیت در سیستم مونوکلینیک متبلور شده و به صورت برون زاد بوده و مقدار نقره آن 87 درصد می رسد.
•پروستیت Ag3AsS3
پروستیت دارای سختی 5/2، وزن مخصوص6/5 و مقدار نقره 65 درصد است.
•پیرارژیریت Ag3SbS3
پیرارژیریت دارای سختی 5/2 تا 2، وزن مخصوص 8/5 و مقدار نقره 60 درصد است.
•استفانیت Ag5SbS4
استفانیت دارای سختی 5/2 تا 2، وزن مخصوص 3/6 و مقدار نقره 68 درصد است.
•پلی بازیت (Ag, Cu)16 Sb2S11
پلی بازیت دارای سختی 3 تا 2، وزن مخصوص 1/6 و مقدار نقره 64 تا 72 ( گاهی 5/75 ) درصد است.
•میارژیریت AgSbS2
میارژیریت دارای سختی 5/2، وزن مخصوص 2/5 و مقدار نقره 37 درصد است.
•استرومایریت CuAgS
استرومایریت دارای سختی 3 تا 5/2، وزن مخصوص 3/6 و مقدار نقره 53 درصد است.
•تترائدریت ها (Cu, Ag)3 (As, Sb)S3-4
تترائدریت دارای سختی 5/4 تا 5/3، وزن مخصوص 4/5 تا 4/4 و مقدار نقره 18 درصد است.
•کلرارژیریت (نقره شاخی) یا سرارجیریت AgCl
کلرارژیریت دارای سختی 2 تا5/1، وزن مخصوص 5/5 و مقدار نقره 75 درصد است.
•آرژانتوژاروزیت Ag, Fe3 (OH)6 (SO4)2
آرژانتوژاروزیت دارای سختی 5/3 تا 5/2، وزن مخصوص 6/3 و مقدار نقره 19 درصد است.
ذخایری که نقره به عنوان محصول اصلی ذخیره می باشد و چندان هم فراوان نیستند و سهم مهمی در تولید نقره جهان ...
- ذخایر نقره به 2 شکل دیده می شوند :
(1ذخایری که نقره به عنوان محصول اصلی ذخیره می باشد و چندان هم فراوان نیستند و سهم مهمی در تولید نقره جهان ندارند و 25 % ذخایر نقره را تشکیل می دهند.
(2ذخایری که نقره به عنوان محصول فرعی در ذخایر مس و یا سرب می باشند و در حد قابل ملاحظه ای یافت می شوند. این ذخایر سهم مهمی در تولید نقره جهان دارند و 75 % ذخایر نقره جهان را تشکیل می دهند.
نقره غالباً به عنوان عنصر فرعی در تشکیلات مختلف رگه ای ظاهر می شود. در بین این تشکیلات، رگه های کبالت- بیسموت- نقره- اورانیوم و تشکیلات ساب ولکانیک طلا و نقره، تشکیلات ساب ولکانیک مس و ارسنیک و بالاخره تشکیلات فراوان سرب و روی نقره مهم است. کانسنگ های ویژه نقره بطور استثنائی تشکیل می شود.
سایر ترکیبات واجد نقره زیاد هم با بخش های فوقانی رگه های معدنی نقره دار بستگی دارد. مهمترین اصل در تجسس کانسارهای نقره قضاوت درباره منطقه اکسیداسیون و منطقه سمانتاسیون یک توده معدنی و همچنین درباره بخشی از این مناطق است که در عمق کم و در زیر منطقه اکسیداسیون قرار گرفته است و باید معین شود که متعلق به منطقه سمانتاسیون است یا منطقه سنگ اولیه.
تحقیق میکروسکوپی کانه های سوپرژن و هیپوژن نیز غالباً مواجه با مشکلاتی می شود، زیرا اشکال این کانه ها بمقدار کم با هم متفاوت است وگاهی اصلا ًتفاوتی نشان نمی دهد. اصولاً کانی های سوپرژن و هیپوژن نقره بسیار مشابه است و در اینجا فقط مطالعه پاراژنز این کانی ها به تشخیص آنها کمک می کند.
کانسارهای واقعی این فلز که در آنها ترکیبات نقره تنها کانی و یا مهمترین کانی های کانسار را تشکیل می دهد، در درجه اول همان کانسارهای ساب ولکانیک طلا- نقره و تشکیلات کبالت بیسموت- نقره- اورانیوم است:
(1شکیلات ساب ولکانیک طلا- نقره غالباً در منطقه ای که در زمین شناسی با عنوان« کمربند نقره» مشهور است پیدا شده است.
این کمربند از بخش جنوب غربی ایالات متحده امریکا به مکزیک وتا شیلی امتداد می یابد و مهمترین قسمت آن از لحاظ نقره در مکزیکوست. در این کمربند رگه های متعددی بطول چند کیلومتر و به ضخامت بیشتر از پنج متر از منشأ گرمابی در آندزیت ها تشکیل شده است. کانسنگ اولیه دارای نقره، سولفور نقره و کمی پلی بازیت و استفانیت و همراه آنها گالن، کالکوپیریت و پیریت می باشد. کوارتز ( در شکل آمتیست ) و کربنات و سیلیکات منگنز و گاهی نیز زئولیت مواد گانگ آن را تشکیل می دهد. سنگ در بر گیرنده رگه، سیلیسی و کائولینیزه و بوسیله پیریت اشباع شده است.
(1رین تشکیلات کبالت- بیسموت- نقره- اورانیوم، رگه های معدنی کونگسبرگ واقع در نروژ که در گذشته از لحاظ اقتصادی اهمیت زیاد داشته است.
(2یلات رسوبی نقره اهمیت کمتری نسبت به سایر تشکیلات آن دارد. در ایالات یوتا در امریکا توده رسوبی نقره از لایه های متعدد، ماسه سنگ تشکیل می شود که بوسیله نقره اشباع شده است.
خصوصیات نقره
- جرم حجمی 5/10 بر سانتیمتر مکعب
- عدد اتمی 47
- وزن اتمی 868/107
- نقطه ذوب 5/1960
- نقطه جوش 1950
نقره دارای رنگ سفید است و با داشتن قدرت انعکاسی بسیار زیاد بطوریکه بیش از 90% نوری را که با آن می تابد منعکس می نماید. نقره مذاب در حدود 20 برابر حجم خود اکسیژن جذب می نماید و اکسیژنی را که در موقع ذوب جذب نقره گردیده، در زمان سرد شدن از آن خارج می گردد، که برای جلوگیری از جذب اکسیژن توسط نقره مذاب روی آنرا را در زمان ذوب باقشری از گرد زغال می پوشاند.
- مهم:
حداقل ضخامتی که از ورقه های نقره توانسته اند بسازند تا 003/0 میلی متر است. نقره خالص فلزی است بسیار نرم که با آلیاژ نمردن آن با مس به سختی آن کمی می افزاید.
ویژگی نقره در ترکیب و آلیاژ شدن با طلا در این است که به هر نسبت می توان آنها را با هم آلیاژ نمود.
- مهم:
آلیاژی از نقره و 10% مس یکی از قدیمیترین آلیاژهای فلزات قیمتی به حساب می آید که در ضرب سکّه¬های قدیمی از آن استفاده گردیده است و برای اینکه نقره در حالت مذاب اکسیژه هوا را به خود جذب نکند، اغلب آنرا با مس آلیاژ می کنند.
چکش خواری و قابلیت مفتول و ورقه شدن نقره بسیار زیاد است.
- مهم:
آلیاژ دیگری از نیکل و نقره که به (نقره آلمانی) مشهور است و در بسیاری از کشورهای جهان کاربرد دارد که آنهم در ضرب سکّه که آلیاژی از 5/92% نقره 5/7% مس نقره استرلینک می باشد.
- مهم:
خاصیّت دیگر نقره که مهم و فوق العاده جالب توجّه است اینکه دانشمندان دریافته اند که در نقره خاصیت میکروب کشی قوی وجود دارد، بطوریکه آبی که در ظرف نقره ریخته می شود هیچوقت کثیف نمی گردد و همواره بدون میکروب و باکتری باقی می ماند که آنهم بدلیل داشتن یونهای نقره در داخل آب می باشد.
- تذکر:
گاز سولفید هیدروژن که بوی تخم مرغ گندیده می دهد رنگ نقره را فوراً سیاه می نماید.
- مهم:
اگر روی جسمی که آب نقره داده شده باشد، اسید نیتریک بریزیم رنگ فلز زیر آب نقره سبز می گردد.
- مهم:
اگر مس آلیاژ شده با نقره زیاد باشد در اثر تیزآب سلطانی رسوب سبزرنگ می دهد، نقره مرغوب در تیز آب سلطانی حل شده و ماده شیمیایی به شکل یک رسوب کف پنیری شکل بوجود می آید که چیزی جز کلرید نقره نیست.
در محک زدن نقره استرلینک با قطره¬ای اسیدنیتریک یک نقره رنگ کرم مات بخود می گیرد. فلز نقره فلز مناسبی برای کارهای ریخته گری نیست زیرا نقره مذاب اکسیژن را بخود جذب مینماید و همانطور که قبلاً اشاره گردید آلیاژ این فلز در اندازه متفاوت با طلا رنگهای دیگری از طلا را می سازد.
نظرات ( ۰ )
هیچ نظری هنوز ثبت نشده است